اگر بخواهیم درباره یکی از مهمترین بخشهای یک سیستم کامپیوتری حرف بزنیم، حافظه یا همان RAM یکی از اصلیترین اجزای آن خواهد بود. رم در سیستم همانند نان شب واجب است چرا که بدون آن حتی قویترین پردازندهها هم نمیتوانند کار خاصی را از پیش ببرند. بر فرض مثال اگر پردازنده کامپیوتر، مغز متفکر سیستم باشد، رم حافظه کوتاه مدتی است که مغر برای فکر کردن به آن تکیه میکند. حالا در بین رمهای موجود در بازار پرکاربردترین و پرطرفدارترین آنها رمهایDDR3 و DDR4 هستند.
این قطعه در سیستمهای مختلف کامپیوتری و دستگاههای الکترونیکی به ویژه لپتابها، رایانههای شخصی، کنسولهای بازی و سرورها نقش بسیار مهمی را به عهده دارد. در ادامه این مقاله قصد داریم تا به بررسی و تحلیل تفاوتها و شباهتهای این دو رم یعنی DDR3 و DDR4 بپردازیم، این دو را به خوبی و با دقت کامل مورد تحقیق قرار دهیم تا ببنیم اصلا DDR3 و DDR4 چه دردی را میتوانند از ما دوا کنند. اگر قصد ارتقای سیستم خود را دارید و یا به دنبال خرید یک رم مناسب برای سیستم خود هستید، این مقاله میتواند همانند چراغی راه شما را روشن سازد. پس تا انتها با ما همراه باشید.
نگاهی به حافظههای DDR ونقش آنها در عملکرد سیستم
رمهای DDR که مخفف کلمه Double Data Rate هستند. نسخه پیشرفتهای از حافظههای قدیمی SDRAM میباشند. ویژگی مهم رمهای گفته شده این موضوع است که دادهها را هم در لبه بالارونده و هم در لبه پایین رونده سیگنال ساعت منتقل میکنند. این ویژگی در رمهای DDR باعث میشود که سرعت انتقال دادهها افزایش چشمگیری داشته باشد.
تا به امروز نسلهای مختلفی از رمهای DDR عرضه شدهاند همانند: DDR، DDR2، DDR3، DDR4 و حالا حتی DDR5 هم وارد میدان شده است و توجه زیادی را به خود جلب کرده است. اما همچنان DDR3 و DDR4 بیشترین طرفداران را در بازار دارند و مورد استفاده افراد زیادی قرار گرفتهاند. از این دو رم در لپتاپها ،کامپیوترهای رومیزی و خانگی، سرورها و حتی برخی از گوشیهای موبایل کاربرد فراوانی دارند.
تفاوتهای اصلی بین رمهای DDR3 و DDR4، نبرد نسلها!
مقایسه این دو مدل همانند این موضوع است که بخواهیم دو برادر را با یکدیگر مقایسه کنیم. طبیعتا یکی از آنها بزرگتر و با تجربهتر خواهد بود و دیگری جوانتر و پر سرعتتر است. در این مبحث برادر بزرگتر DDR3 و برادر کوچکتر DDR4 است. هرکدام از اینها مزایا و ویژگیهای خاص و منحصر بهفرد خود را دارند و در ادامه لازم است دقیقتر به آنها بپردازیم. پس ادامه این مقاله را از دست ندهید.
سرعت و پهنای باند
از اصلیترین تفاوتهای قابل توجه بین دو رم DDR4 وddr3 میتوان به سرعت انتقال داده و پهنای باند آنها اشاره کرد. رمهای DDR4 از نظر سرعت یک سر و گردن بالاتر از رمهای DDR3 هستند. در حالی که معمولا رمهای DDR3 با فرکانسهایی بین 800 تا 2133 مگاهرتز کار میکنند. در رمهای DDR4 از 1600 شروع شده و حتی به 4000 مگاهرتز هم میرسد. این موضوع یعنی در سیستمهایی که نیاز به سرعت بالا و بیشتر برای پردازش هم زمان اطلاعات است DDR4 به کار میآید. در بازیهای سنگین کامپیوتری که بیشتر مورد استفاده گیمرها قرار میگیرند و رندرینگ ویدئو یا نرم افزارهای گرافیکی دارند، رمهای DDR4 همانند یک اسب مسابقهای پر سرعت و قوی عمل میکنند و این موضوع باعث میشود که در سیستمهایی با رم DDR4 افزایش سرعت چشمگیری را شاهد باشیم.
ظرفیت حافظه، هرچه بیشتر بهتر!
اگر شما از آن دسته کاربرانی هستید که همیشه در سیستم خود چند برنامه باز دارید و چندین فایل سنگین را همزمان باز کرده و استفاده میکنید و یا اگر گیمری حرفهای و یا طراحی با سابقه هستید و از برنامه و نرمافزارهای سنگین بهره میبرید، باید دقت کنید که رم برای شما همانند آب حیات است و باید حتما به ظرفیت آن نهایت دقت را داشته باشید.
- رمهای DDR3 معمولا در ماژورلهای با ظرفیت 2 تا 9 گیگابایت ارائه خواهند شد اما در بعضی مدلهای خاص که در بازار هم موجود هستند نوع 16 گیگابایتی آن هم مشاهده میشود. اما طبیعتا این مورد رایج نیست و خیلی دیده نمیشود.
- رمهای DDR4 در مقابل نوع قبلی از همان اول برای کار با ماژورلهای 4 تا 16 گیگابایت عرضه شدهاند و حتی در سیستمهای حرفهای شاهد ماژورلهای 32 و 64 گیگابایتی هم هستیم.
در واقع باید گفت که رمهای DDR4 دست کاربر را برای ارتقای سیستم به بهترین شکل و کارایی خیلی بالا باز میگذارند و باعث میشوند که کشش سیستم بهتر شود و به کاربر اجازه دهد تا به راحتی بتواند چندین برنامه و یا فایلهای سنگین را با هم باز کند و به امورات خود برسد.
مصرف انرژی
مصرف انرژی و برق بهخصوص در لپتابها و دستگاههای قابل حمل همانند نوتبوکها که امروزه هر فرد حداقل یکی از آنها را در خانه خود دارد و از آن برای انجام امورات روزانه خود استفاده میکند اهمیت بسیار بالایی دارد و در هنگام خرید حتما باید به آن توجه داشت. رمهای DDR4 با ولتاژ کاری 1.2 ولت نسبت به رمهای DDR3 که با ولتاژ 1.5 ولت کار میکنند، مصرف کمتر و به صرفهتری دارند. البته یک گزینه دیگر موجود است به نام رمهای DDR3L که همان نسخه کم مصرف رمهای DDR3 هستند .اما حتی با این اوصاف باز هم رمهای DDR4 مصرف انرژی کمتری دارند و دو رم دیگر پر مصرفترند. زمانی که انرژی کاهش پیدا میکند در واقع یعنی باتری دوام بیشتری خواهد داشت و سیستم کمتر به حرارت و گرما میرسد. پس در این مورد هم DDR4 پیشتاز است.
زمان تأخیر، سرعت بدون مکث
شاید این موضوع خیلی عجیب به نظر برسد اما تاخیر در رمهای DDR4 کمی بیشتر از رمهای DDR3 میباشد. در واقع زمان پاسخگویی در DDR3 معمولا عددی بین 9 تا 11 نانوثانیه را به ما نشان میدهد در حالی که در رمهای DDR4 این عدد چیزی بین 13 تا 15 نانوثانیه میباشد. اما به دلیل اینکه در DDR4 سرعت به طور کلی خیلی بالاتر است در عمل این تاخیر خیلی به چشم نمیآید و میتوان گفت چندان موصوع مهمی نیست. بنابراین با اینکه باید به عنوان یک ضعف به این موضوع نگاه کرد اما میبینیم که باز هم DDR4 پیشتاز است و عقب نمیماند!
طراحی فیزیکی و سازگاری
از لحاظ ساختاری این دو رم بسیار شبیه به یکدیگر هستند. اما موارد ظریفی وجود دارد که باعث میشود آنها از یکدیگر متمایز شوند و امکان نصب آنها به روی یک مادربرد امکان پذیر نباشد. به طور مثال رمهای DDR3 دارای 240 پین هستند و از طرفی رمهای DDR4 دارای 288 پین میباشند.
محل بریدگی روی پینها در این دو رم با هم تفاوتهای بسیاری دارد. یعنی اگر بخواهید که اشتباهی یک رم DDR4 را روی مادربرد DDR3 نصب و راه اندازی کنید قطعا این رم جای نمیخورد و دچار مشکل میشود. پس دقت داشته باشید در هنگام خرید رم باید به مادربرد دستگاه خود و سازگاری آن با رم مورد نظر توجه داشته باشید تا سیستم دچار اختلال نشود و بتوانید به راحتی از آن استفاده کنید.
کدام رم برای کدام سیستم بهتر است ؟
برای استفاده در سیستمهای خانگی و اداری
اگر شما استفاده فوق حرفهای از سیستم خود ندارید و از آن بیشتر برای کارهایی همانند وبگردی، کار با آفیس، تماشای فیلم و رسیدگی به کارهای روزمره خود استفاده میکنید باید بدانید که یک رم DDR3 میتواند پاسخگوی نیازهای شما باشد و آنها را به راحتی برطرف میسازد. البته این رم برای افرادی که به دنبال یک محصول با قیمتی مناسب و کارایی متوسط هستند که بتواند کارهای روزمره آنها را بخوبی راه بیاندازد نیز توصیه میشود. در اداراتی که از سیستمهای کامپیوتری استفاده چندان حرفهای ندارند و به منظور کارهای سادهتر همانند اجرای برنامههای نسبتا سبک از سیستم استفاده میشود نیز رمهای DDR3 پیشنهاد مناسبی خواهند بود.
برای استفاده در سیستمهای حرفهای و گیمینگ و کارهای گرافیکی
اینجا زمانیاست که پای سرعت و قدرت به میان میآید و شما نیاز دارید که در این مسابقه همواره اول باشید. بازیهای امروزی که هر روز در حال پیشرفت و ارتقا هستند همانند یک هیولای گرافیکی میمانند که نیاز به رمهایی با ظرفیت بالا دارند. اگر شما شخصی هستید که اهل گیمینگ است و به صورت حرفهای در این حوزه فعالیت دارید و یا اگر یک طراح حرفهای هستید که از نرمافزارهای سنگین و قوی استفاده میکند، پیشنهاد ما به شما این است که به دنبال رمهای DDR4 بروید تا بتوانید از نهایت سرعت و کیفیت و همچنین ظرفیت لذت ببرید. این رمها علاوه بر اینکه به شما سرعت و ظرفیت خوبی ارائه میکنند بلکه در مدیریت این چند وظیفه که به آنها داده شده، به خوبی عمل میکنند و شما را ناامید نمیسازند.
بررسی عملکرد این دو رم در دستگاههای مختلف (لپتاپها و سرورها)
– بررسی عملکرد رم DDR3 و DDR4 در لپتاپها:
در لپتاپهای قدیمیتر اکثرا از رمهای DDR3 و یا DDR3L استفاده شده است. چرا که سعی داشتهاند رمهایی با مصرف انرژی پایینتر و عملکردی قابلقبول برای کارهای سبک نصب کنند که کارایی این لپ تاپها به بهترین شکل صورت بگیرد. این رم ها به منظور استفاده در مواردی همچون مرور وب، کار با اسناد متنی، تماشای فیلم و دیگر موارد این چنینی کاربرد بالاتری دارد.اما در لپتاپهای جدید و مدرنتر اکثرا از رمهای پرسرعت و باظرفیت DDR4 استفاده میشود، مخصوصا آن دسته از لپ تاپهایی که به منظور گیمینگ و یا کارهای گرافیکی طراحی شدهاند چرا که در این موارد سرعت و قدرت بسیار مهم است.این رم به پردازندههای جدید و سریعتر نیاز دارد که در لپتاپهای های جدید بیشتر موجود است.
– عملکرد رم DDR3 و DDR4 در سرورها
سرورها دائم در حال پردازش دادههای سنگین و پاسخگویی به چندین کاربر هستند. رمهای DDR4 به دلیل ظرفیت بالایی که دارند و همچنین به خاطر وجود پهنای باند بیشتر و مصرف برق کمتر میتوانند انتخاب بهتری برای شما باشند. این رمها در مراکز دادههای بزرگ به صورت یک عضو جدانشدنی معرفی میشوند.DDR4 میتواند پردازشهای سنگینتری انجام دهد و بهویژه در سرورهای ابری و پردازشی با بار کاری بالا بسیار کارآمد هستند. اما از طرفی سرورهایی که از DDR3 استفاده میکنند معمولا سرورهای قدیمی هستند که برای پردازشهای نسبتا معمولی و کارهای سبکتر طراحی شدهاند. از این رمها در مراکز داده که ترافیک پایین دارند با خیالی راحت میتوان استفاده کرد.
در مجموع باید بدانید که برای سرورهایی با پردازشهای پیچیده، که ذخیرهسازی دادههای بزرگ و کارکرد با سرعت بالا لازم دارند، استفاده از رمهای DDR4 بهعنوان بهترین انتخاب به شما پیشنهاد میشود.
جمع بندی
به عنوان سخن پایانی باید گفت که انتخاب بین دو رم DDR3 و DDR4 همانند انتخاب بین یک خودروی معمولی و متوسط و یک خودروی باکیفیت با سرعت بالا و درجه 1 میماند. هر دوی آنها شما را به مقصد میرسانند اما اینکه چگونه به مقصد میرسید، اهمیت دارد. DDR4 همان خودروی تندرویی است که سریعترشما را به خواستهتان میرساند و سرعت کارهای شما را بالا میبرد، با DDR3 که شاید کمی کُند باشد، مدت زمان بیشتری برای رسیدن به مقصد طی میکنید اما در نهایت به هدف میرسید. اگر بودجه محدودی دارید و یا از یک سیستم قدیمی استفاده میکنید، منطقی است که از DDR3 بهره ببرید. اما اگر مشکلی در بودجه ندارید و به دنبال یک رم پر سرعت و با ظرفیت بالا میگردید قطعا DDR4 میتواند بهترین گزینه باشد. در نهایت تصمیم گیرنده شما هستید و باید با توجه به نیازها و اهداف خود و همچنین در نظر گرفتن تمام موارد مهم به یک انتخاب خوب و مناسب برسید. امیدواریم این مقاله توانسته باشد کمک خوبی برای شما باشد.
در صورتی که نیاز به سیستمهایی با عملکرد بالا، آیندهنگری در زمینه ارتقاء و استفاده در پردازشهای پیچیدهتر دارید طبق این مقاله از اخوی شاپ، DDR4 بهترین گزینه برای شما خواهد بود و شما را به هیچوجه ناامید نخواهد کرد.